Czy jesteś ortodoksem?

Przez wiele lat chlubiłem się określaniem swojego systemu wierzeń “chrześcijaństwem fundamentalnym”.

Pojęcie fundamentalizmu się dzisiaj źle kojarzy. Media uwielbiają używać je wszędzie tak, gdzie mowa o atakach terrorystycznych, także czasami dla niektórych lepiej brzmiało gdy zamiast “fundamentalistą” określałem się “ortodoksem” choć wyrazy te, aczkolwiek podobne znaczeniowo, nie są identyczne.

Fundamentalizm kładzie nacisk na wierność podstawom czegoś, i fundamentalizm religijny oznaczałby wierność pewnym podstawom wiary, fundamentom. Ortodoksja – z języka greckiego – oznacza dokładnie “dobrą wiarę”. W praktyce, ruchy określające się jako ortodoksyjne poświęcają zazwyczaj więcej uwagi samej doktrynie, czyli zasadom wiary, podczas gdy te uważające się za fundamentalistyczne skupiają się na tym, jak wierzenia mają się przejawiać w codziennym życiu.

Upraszczając – ortodoksi będą się wykłócać o to, które tłumaczenie Biblii jest lepsze, a fundamentaliści o to, czy kobiety powinny nosić spodnie a mężczyźni długie włosy 😺

To oczywiście ogromne uproszczenie i teoretycznie ortodoksja i fundamentalizm oznaczają mniej więcej to samo, chciałem tylko przybliżyć nieco oba terminy i wyjaśnić, iż fundamentalista nie oznacza terrorysty a ortodoks nie oznacza członka Kościoła prawosławnego (prawosławny to wyraz będący dosłownym tłumaczeniem wyrazu “ortodoksyjny”).

Przez wiele lat zatem chlubiłem się swoją ortodoksją… uważałem się za kogoś lepszego, no bo ja trzymałem się zasad, które ustanowił sam Bóg, a inni… nie.

Jednocześnie występowało u mnie ciekawe zjawisko podczas sporów z ateistami lub “innowiercami” – strasznie się denerwowałem. Bywało, że jeden ze znanych mi ateistów wyraził swoją  opinię a mnie aż ciemniało w oczach z nerwów.

Po latach poznawania samego siebie dowiedziałem się, że emocje to na ogół sposób, w jaki większa część naszego umysłu – podświadomość – komunikuje się z znami. Mówi nam, że coś jest nie tak.

W moich wierzeniach było wiele logicznych dziur, wiele rzeczy nie miało sensu, ja jednak starałem się o tym nie myśleć, i świetnie się czułem rozmawiając z ludźmi, którzy podzielali moje opinie, ale kiedy ktoś wyrażał jakąś inną – czułem się zagrożony, gdyż nie raz opinia ta była bardziej spójna i logiczna od mojej.

I nagle zrozumiałem.

Ortodoksja jest niemożliwa.

Aby być ortodoksem, należy trzymać się zasad “dobrej wiary” – a problem w tym, że rodzajów wiary wraz ze wszystkimi niuansami dogmatycznymi jest niemal tyle, ile wyznawców.

A to, co w ja wierzyłem, nie było rezultatem mojego poszukiwania Boga, a jedynie tym, co zasłyszałem od kogoś innego.

Tym „kimś innym” początkowo byli rodzice i kościół, do którego zmuszano mnie regularnie uczęszczać, a później różni ludzie, bądź to spotkani bądź to autorzy książek, którzy potrafili mnie przekonać do ich opinii. W każdym przypadku moja potrzeba przynależności do jakiejś grupy – coś wbudowanego w każdego człowieka – sprawiała, iż skupiałem się na powtarzaniu frazesów, zupełnie wyłączając krytyczne myślenie.

Uświadomiłem sobie również, iż moje wierzenia były kształtowane przez moje otoczenie – czy chcemy, czy nie, pierze nam ono mózgi, wmawiając nam gotowe opinie i poglądy.

Ani moi rodzice, ani nikt ze znanych mi ludzi nie zachęcał mnie do odkrywania niczego na nowo. Wręcz przeciwnie. Kiedy uczestniczyłem w grupach studiujących Biblię i miałem inne opinie niż należało mieć, miałem tylko dwie możliwości – albo stanąć okoniem i być może zostać okrzykniętym heretykiem, a może i nawet zostać usuniętym ze wspólnoty, albo… udać sam przed sobą, że to ja się mylę, i zgodzić się z resztą.

Na szczeście chyba w genach mam coś w rodzaju buntownika i powolutku, powolutku jednak się buntowałem, ale zajęło mi to kilkadziesiąt lat, nim naprawdę w dziedzinie religii zacząłem myśleć samodzielnie.

Oczywiście nie jestem w stu procentach w stanie określić, które z moich poglądów nie są gdzieś zasłyszane – przy zalewie informacji ze wszystkich stron dzisiaj naprawdę trudno powiedzieć albo pomyśleć coś zupełnie oryginalnego – niemniej nie utożsamiam się w pełni z żadną filozofią, żadnym nurtem, żadną teorią.

Podkreślę jeszcze raz – ortodoksja jest niemożliwa.

Aby stwierdzić, który zestaw wierzeń jest najlepszy, musielibyśmy przede wszystkim świetnie poznać wszystkie religie świata… co jest zapewne równie wykonalne, co nauczenie się wszystkich obecnie używanych języków obcych 😹  

Możemy jak najbadziej mieć zestaw dogmatów, które wydają nam się najbardziej spójne i logiczne, ale musimy pamiętać, iż nie jest to najlepsza na świecie wiara – a jedynie najlepsza dla nas. Nie daje nam ona prawa wynosić się nad innych bo musimy pamiętać, że nasze wierzenia zawdzięczamy w sporej części miejscu, w którym dorastaliśmy.

Możemy debatować, czy lepszy jest Kościół katolicki czy jeden z protestanckich, ale jakbyśmy się urodzili w Egipcie, niemal na pewno naszym jedynym dylematem byłoby to, czy lepiej należeć do szyitów czy sunnitów.

Wiele teorii naukowych można eksperymentalnie sprawdzić, ale wiara nie jest jedną z nich.

Na studiach teologicznych dowiedziałem się, że jestem chrześcijaninem ewangelikalnym wyznającym premilenializm posttrybulacyjny – akurat te poglądy w tym czasie wydawały mi się najsłuszniejsze. Wierzyłem też mocno w tak zwane pochwycenie – pogląd, iż w pewnym momencie Chrystus dosłownie “porwie” swoich ludzi do nieba i na ziemi zostaną wyłącznie ludzie niewierzący. Byłem przekonany, iż tak nauczali Jezus i apostołowie. Brutalna prawda była inna – ten pogląd ukształtował dopiero w XIX wieku niejaki John Nelson Darby, i całość tej doktryny oparta jest na jednym, jedynym zdaniu z 1 Listu do Tesaloniczan.

Przestałem określać się jakimikolwiek terminami, choćby dlatego, że niemal każdy z nich jest inaczej rozumiany przez różnych ludzi. Nawet określenie „chrześcijanin” dla stu losowo wybranych ludzi będzie miało 100 nieco odmiennych definicji.

A zatem moja ortodoksja, moja “dobra wiara” nie była identyczna do tej, którą wyznawali apostołowie!

Jezus i apostołowie zwracali o wiele większą uwagę na to, jak powinno się traktować bliźniego, a nie, w które poszczególne dogmaty wierzymy!

To wszystko przypominaj, dając świadectwo w obliczu Boga, byś nie walczył o same słowa, bo to się na nic nie przyda, /wyjdzie tylko/ na zgubę słuchaczy. (2 Tm 2:14)

Przewodnicy ślepi, którzy przecedzacie komara, a połykacie wielbłąda! (Mt 23:24)

 

Gdyby misją Jezusa byłoby stworzenie organizacji w której wszyscy wyznają identyczne dogmaty, spisałby je zapewne w punktach, w sposób jasny i nie pozostający miejsca na wiele interpretacji. Jezus natomiast cytował przykazania prawie wyłącznie wtedy, gdy chciał wykazać że ci, którzy o przykazaniach najgłośniej krzyczą, najmniej je przestrzegają.

Mówił o sobie, że jest Synem Bożym (J 3:18) ale i , Synem Człowieczym (Mt 19:28); powiedział “ja i Ojciec jedno jesteśmy” (J 10:30) ale powiedział też, że Ojciec większy jest niż On (J 14:28). Na ogół każdy chrześcijanin stara się jakoś to zrozumieć i nie ma w tym nic złego, złe jest natomiast jeśli nasze zrozumienie postawimy wyżej do innych i nazwiemy ich głupcami lub heretykami.

I na tym niestety się nie kończy, i jak pokazuje historia, różnice doktrynalne doprowadzały do wojen i ludobójstwa.

Może też wyznajesz premilenializm posttrybulacyjny? A może dyspensacyjny? Może uznajesz, że prawdziwy jest postmilenializm?

To świetnie! Oszukujesz się jednak, jeśli uważasz, że na pewno masz rację, a inni się mylą.

Twoje poglądy to twoje poglądy. Wiele z nich, może większość, może się kiedyś zmienić. I co z tego?

Bóg uwielbia heretyków.

Stuprocentowym heretykiem był Jezus – głosił rzeczy odmienne od wszystkich istniejących wtedy ugrupowań religijnych.

Pięknie opisuje to Paweł w 14. rozdziale Listu do Rzymian. Jest to jeden z moich ulubionych fragmentów biblijnych, chociaż bardzo rzadko omawiany jest w kościołach… Pomyśl, dlaczego.

Zakończę kilkoma jego fragmentami.

Kim jesteś ty, co się odważasz sądzić cudzego sługę? (…) niech się każdy trzyma swego przekonania (…) Dlaczego więc ty potępiasz swego brata? Albo dlaczego gardzisz swoim bratem? (…) A swoje własne przekonanie zachowaj dla siebie przed Bogiem. (Rz 14)

Dietoreligia

W języku angielskim istnieje wyrażenie że coś „went viral”. Na ogół odnosi się do filmików, czasem zdjęć, rysunków lub memów. Dosłownie oznacza „się zawirusowało”, a chodzi o podobieństwo prędkości do epidemii wirusowej – w jej przypadku dzisiaj możemy mieć zakażonych stu ludzi a za dwa dni milion – przy filmikach zaś chodzi oczywiście o liczbę oglądających, popularność.

Jeśli wiesz, jaki w języku polskim istnieje odpowiednik tego wyrażenia, proszę, daj znać!

Myślę, że zaniedługo zwrotu tego zacznie się używać w odniesieniu do czegoś jeszcze…

Do…

DIET

Przyczyny otyłości są dla większości ludzi banalnie proste – zbyt łatwy dostęp do jedzenia i uleganie impulsom. Przemysł spożywczy zaczął się intensywnie rozwijać w latach pięćdziesiątych – zaczęto wtedy pracować nad bardzo wydajnymi metodami chodowania zwierząt i uprawiania roślin, nad nowymi metodami konserwacji żywności oraz, niestety, nad tym, by niemal każdy produkt był oparty na jak najbardziej cukrze i mące – im bielszymi i bardziej wyjałowionymi z wszelkich wartości odżywyczych, tym lepszymi.

Mało kto pokojarzył korelację między ilością sklepów spożywczych i otyłością.


I tak już we wczesnych latach powstała dieta Weight Watchers. W latach siedemdziesiątych furorę robił Slim Fast, osiemdziesiątych – Beverly Hills. W latach dziewięćdziesiątych modne stały się różne diety nisko- lub beztłuszczowe, na początku XXI wieku – dieta Atkinsa, później zmodyfikowana do „ketogenicznej”.

Niektóre pomysły na diety wywołują dzisiaj śmiech. Było sporo diet polegających na jedzeniu tylko jednego produktu, przykładowo grejprfrutów, kapusty lub ziemniaków.

Dzięki Internetowi diety takie dzisiaj bardzo łatwo mogą „went viral”. Kiedyś nowe popularne diety pojawiały się co roku, obecnie coś nowego jest niemal co roku.

Po co o tym w tym miejscu piszę?

Otóż diety mają bardzo dużo wspólnego z…

 

RELIGIĄ

Przypomnę – na tym blogu „religia” nie oznacza poszukiwania Boga, nie oznacza praktyk religijnych takich jak modlitwa, chodzenie do kościoła lub obrzędy. Oznacza system ogłupiania ludzi, zaprojektowany celowo do sprawowania władzy nad ludźmi i wyciągania z nich pieniędzy.

Większość ludzi stosuje diety nie dlatego, że przemyśleli ten temat. Nie dlatego, że poszukali rzetelnych badań naukowych na ich temat.

Większość ludzi nie stosuje też się do diet „całym sercem”. Na ogół jest to słomiany zapał, lecz w większości przypadków ludzie nie mają pojęcia, w co się pakują; jak zareaguje ich ciało i psychika. I tak wkrótce pojawiają się odstępstwa, często przez długi czas ukrywane przed innymi. Wpierw jest to jeden pączuś na tydzień, później – kilka dziennie.

Tacy „odstępcy” myślą, że są z tym problemem odosobnieni, i każde odstępstwo powoduje coraz większe obwinianie się i coraz gorszy obraz samego siebie.
No, nie można oczywiście zapomnieć o jakże istotnej cesze wspólnej religii i diet – w większości wypadków sięgną one głęboko do twojej kieszeni, choć często dzieje się bardzo subtelnie.

Większość Kościołów nie wymaga od swoich wiernych płacenia konkretnych sum, choć niektóre tak. Podobnie i diety – tylko niektóre zawierają specjalne programy lub produkty dostępne dopiero po zapłaceniu konkretnej sumy.

Wyłudzanie pieniędzy odbywa się w zakamuflowany sposób. W przypadku niektórych Kościołów może to być zakazanie wiernym ograniczania liczby posiadanych dzieci, bo każda głowa oznacza wieloletnie źródło dochodu. Choćby marnego, choćby „co łaska”, to jednak dochodu.

A jak jest z dietami?

Twórcy diety Atkinsa przykładowo mają ogromny dochód z produkcji i sprzedawania różnych produktów spożywczych. Pewien producent mięsa stara się w różnych mediach społecznościowych „udowadniać”, że tylko dieta karniwora jest dla ludzi zdrowa.

Najważniejszą jednak cechą wspólną religii i diety jest to, że obie wymagają od człowieka porzucenia rozumu, logicznego myślenia, i mniej lub bardziej ścisłego przestrzegania jakichś reguł, bez żadnej gwarancji na sukces.

Kiedyś promowałem wśród znajomych tak zwaną „dietę Dąbrowskiej” (DD). DD jest wyjątkowo rygorystyczna, choć ograniczona czasowo. Przez 6 tygodni należy jeść niemal same warzywa a naciskiem na surowe; nieco owoców, rezygnując ze wszystkich używek i większości leków.

Jakby tego było mało, z DD należy „wychodzić”, czyli wracać do normalnego jedzenia, również 6 tygodni. Zatem wyrzekamy się naszych przyzwyczajeń żywieniowych aż przez trzy miesiące! W zamian jednak obiecywane jest przede wszystkim uzdrowienie z niemal wszystkich chorób. Głównym celem tej diety jest właśnie nie utrata wagi, a uzdrowienie.

Ponieważ jednak nie spożywa się na niej więcej niż 800 kilokalorii, oczywiście u wszystkich ludzi następuje spadek masy ciała, u niektórych spektakularny, rzędu 15-20 kilogramów.

Dlaczego ją promowałem? Otóż znałem kilka przypadków, w których ludziom po przejściu przez nią rzeczywiście ustąpiły rózne schorzenia.

Pierwsze zastanowienie przyszło gdy posłuchałem wykładów samej autorki DD, niejakiej Ewy Dąbrowskiej. Z miejsca uderzyło mnie to, iż pani Dąbrowska niemal na każdym kroku mówi coś, co nie tylko nie ma żadnych podstaw naukowych, ale wręcz wszelkim dziedzinom nauk przeczy. Między innymi na ogół zabrania gotowania warzyw jako że podczas gotowania niszczy się sporo składników odżywyczych. Oczywiście tak, niemniej warzywa są często bogate w nie trawioną przez ludzi celulozę, która uniemożliwia przyswajanie tych składników. Co zatem z tego, że mamy mnóstwo nie zniszczonych przez gotowanie witamin, skoro wydalamy je bez trawienia?

Oprócz niesprawdzonych informacji Ewa Dąbrowska posługuje się też kłamstwami, opowiadając przykładowo wszem i wobec że przeprowadzono badania nad zwierzętami, którym podawano wyłącznie gotowane warzywa. Jej zdaniem jeśli karmi się je gotowanymi warzywami, „szczury zdychają po miesiącu, małpy po trzech miesiącach.”

Oczywiście badań takich nigdy nie przeprowadzono.

Chociaż tak się składa, że i człowiek karmiony wyłącznie gotowanymi warzywami by wkrótce umarł, między innymi z powodu niedoboru wszystkich niezbędnych do budowania białek aminokwasów lub witaminy B12.

DD wydaje się jednak działać dla wielu ludzi, i osobiście znałem osoby uleczone z przewlekłych naawet chorób. Analogicznie i religia wydaje się „działać” dla pewnych ludzi, wydają się oni szczęśliwi i pełni wewnętrznego pokoju.

Podobnie jak wypadku religii tak i DD należy jednak postawić pytanie – czy pozytywy wydarzyły się z powodu ich stosowania, czy… pomimo ich stosowania?

Jak to się zatem dzieje, że pewne rzeczy „działają”, choć nie powinny?

Mechanizm jest prosty.

Jeżeli ktoś nadużywał alkoholu lub czegoś innego, i religia „dodała mu skrzydeł” i pomogła się od tego odwrócić, poczuje oczywiście ulgę. Ludzie w nałogach są najmniej szczęśliwymi ludźmi na świecie, pozbycie się uzależnienia jest przez wielu nazywane zyskaniem nowego życia.

Jeżeli często jesz niezdrowe produkty, mogą one być przyczyną twoich problemów ze zdrowiem i powtrzymanie się od nich na czas trwania diety może spododować wyleczenie.

Nie zapominajmy jednak o czymś…

SKUTKI UBOCZNE

Nasze ciało generalnie zbudowane jest z białka Do jego produkcji organizm potrzebuje 20 aminokwasów. 11 z nich potrafi sam wytworzyć, 9 jednak nie. Aby żyć, musimy je przyjmować z jedzeniem.

Nasz organizm nie przeżyłby nawet minuty bez ich obecności. Jeśli ich nie znajdzie w jedzeniu, musi zdobyć je w inny sposób. Robi to trawiąc własne mięśnie.

A ilość mięśni, jaką masz, jest jednym z głównym czynników przyczyniającym się do długiego, zdrowego życia. Jest ważniejsza od ilości tłuszczu, jakiego się nosi ze sobą.
Jeżeli zatem po wielu tygodniach wyniszczającej diety chwalisz się utratą 15 kilo mina może ci zrzednąć jeśli dowiesz się, że 5 kilo z tego to były mięśnie.

Albo i 10.

Nie dostarcza jednak w ogóle wszystkich niezbędnych nam aminokwasów. Niektóre z nich zaś dostarcza, ale w żałośnie niskiej ilości.

Istnieje mnóstwo anegdotycznych historii o tym, jak to DD wyleczyła ludzi z chorób autoimmunologicznych, a nawet z raka.

Historii niesprawdzonych – nie wiadomo, czy w ogóle się wydarzyły, a jeśli nawet, stało się to niekoniecznie w wyniku jedzenia niemal samych warzyw. Niemal nikt nie mówi o skutkach ubocznych – problemach z układem pokarmowym, długotrwałym złym samopoczuciu czy  utracie mięśni.

Identycznie jest z religią.

Niemal nikt nie mówi głośno o tym, że religia ci wmawia, iż jesteś nikczemny, grzeszny i zasługujesz jedynie na karę. Ten „skutek uboczny” religii groźniejszy jest niż utrata mięśni. Mięśnie można odzyskać szybko odpowiednią dietą i ćwiczeniami, zaś zniszczoną psychikę i odbierające chęć do działania, porażające niskie poczucie własnej wartości na ogół nigdy nie bywa do końca wyleczone, a jeśli już, to raczej nie odbędzie się to bez wieloletniej terapii.

A można to robić inaczej.

 

Można szukać Boga bez religii

Można też zyskać zdrowie bez reżimowej diety.

Po prostu przestań słuchać wszystkich dokoła, przestań na chwilę biec, zatrzymaj się na chwilę i posłuchaj kogoś, kto w swoim sercu wie i czuje, co jest dla niego dobre.

Posłuchaj siebie samego

Dietoreligia albo zdrowie… wybór należy do ciebie…

Na Boży obraz i podobieństwo

Znasz historię ślubu, w trakcie którego nagle zemdlało kilkoro uczestników?

Ksiądz zapowiedział, iż jeden z ministrantów przeczyta dwa wersety z Biblii, z których pierwszy miał być szczególnie zadedykowany pannie młodej, a drugi – jej wybrankowi.

Do przeczytania tego drugiego nigdy nie doszło, ponieważ gdy tylko ministrant skończył czytać pierwszy, w kościele zrobiło się wielkie zamieszanie. Ludzie mdleli, krzyczeli, a kilkoro się histerycznie śmiało.

Powód był następujący. Ministrant miał zapisane, iż powinien przeczytać werset oznaczony „1 Jana 4:18”.

Pomyślał, że chodzi o jeden werset z Ewangelii Jana. Nie wiedział, iż „1” przez nazwą księgi zmieniła znaczenie z „Ewangelia Jana” na „Pierwszy List Jana”.

Różnica była.. więcej niż subtelna.

Miał przeczytać:

W miłości nie ma lęku, lecz doskonała miłość usuwa lęk (1J 4:18a)

A przeczytał:

Miałaś bowiem pięciu mężów, a ten, którego masz teraz, nie jest twoim mężem. (J 4:18a)

 

OKEJ, to miał być dowcip 😺 ale miał też zobrazować, do czego doprowadza lekceważenie kontekstu. Aby zrozumieć jakąkolwiek wypowiedź, mówioną lub pisaną, należy znać jej kontekst.

To samo słowo lub zdanie może znaczyć najprzeróźniejsze rzeczy w różnych kontekstach. Werset o pięciu mężach nie budził zdziwienia w kontekście rozmowy Jezusa z Samarytanką w czwartym rozdziale Ewangelii Jana, ale wzbudził wręcz popłoch w kontekście ślubu.

Przeczytałem w życiu siedem milionów książek z dziedziny teologii, religii i duchowości. Może nieco przesadzam. Góra sześć milionów😃 W każdym razie – mnóstwo razy czytałem jak jedno wyznanie opluwa inno zarzucając mu, iż jego teologia „wyrywa wersety z kontekstu”.

Pamiętam taki nieco prymitywny przykład, gdy jeden Kościół zarzucał drugiemu właśnie owe wyrywanie z kontekstu i aby zobrazować,co to jest takiego, zamieścił nieco przykład, który miał być zabawny (przy czym przyznam, że swojego czasu mnie bawił, tak samo jak i historia z pomyleniem Ewangelii i Listu Jana).

Rzuciwszy srebrniki ku przybytkowi, oddalił się, potem poszedł i powiesił się. Jezus rzekł: Idź, i ty czyń podobnie! (Mt 27:5 + Łk 10:37)

NO TO SOBIE TEŻ COŚ WYRWĘ…

Pozwolę sobie teraz zrobić coś podobnego, tzn. postawię obok siebie dwa wersety z zupełnie różnych miejsc Biblii.

Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz, na obraz Boży go stworzył: stworzył mężczyznę i niewiastę. (Rdz 1:27)

Bóg stworzył człowieka na swój obraz.

Bóg jest miłością. (1J 4:8b)

 

Jakim zatem jest człowiek?

Religia odpowie – człowiek jest grzesznym robalem, niegodnym przebywania w Bożej obecności, i fakt, że Bóg w ogóle utrzymuje go przy życiu jest jedynie spodowowany tym, iż Boże miłosierdzie jest tak ogromne, że… jest nawet większe od ludzkiego paskudztwa.

Dzisiaj już raczej się takich słów nie używa, dla politycznej poprawności większość Kościołów zrewidowała swój język, jednak teologia pozostała taka sama. Jeśli według niej czeka mnie wieczność w piekle, czy nazwie mnie tylko „grzesznikiem”, czy „wstrętnym niegodnym grzesznikiem”, sens pozostaje ten sam. Coś ze mną jest bardzo nie tak, jeśli zasługuję na wieczność w miejscu tortur.

A czyż nie logicznym byłoby, że skoro Bóg stworzył człowieka na swój obraz i podobieństwo, a Bóg jest miłością, czyż i człowiek nie jest...

MIŁOŚCIĄ?

Czystą, idealną, doskonałą miłością?

To brzmi jak herezja, czyż nie?

Skoro już jesteśmy heretykami, bądźmi nimi na całego.
Skoro Bóg stworzył człowieka na swój obraz i podobieństwo, czyż człowiek nie jest, krótko mówiąc…

BOSKI?

Jeśli to brzmi to dla ciebie niedorzecznie, zapewne jeszcze niedorzeczniej brzmiało dla „uczonych w Piśmie”, czyli teologów żyjących w okresie Jezusa. Nie tylko niedorzecznie, ale i bluźnierczo, czym tłumaczyli wielokrotne próby zabicia Go.

Przyjrzyjmy się dość rzadko studiowanemu fragmentowi z Ewangelii Jana:

Odpowiedział im Jezus: Czyż nie napisano w waszym Prawie: Ja rzekłem: Bogami jesteście? Jeżeli /Pismo/ nazywa bogami tych, do których skierowano słowo Boże – a Pisma nie można odrzucić to jakżeż wy o Tym, którego Ojciec poświęcił i posłał na świat, mówicie: Bluźnisz, dlatego że powiedziałem: Jestem Synem Bożym?
(J 10:34-36)

Jezus cytuje Psalm 82. Psalm ten zaczyna się następująco:

Bóg powstaje w zgromadzeniu bogów, pośrodku bogów sąd odbywa (Ps 82:1)

W oryginale hebrajskim jest tu użyty wyraz, który jest najczęściej używany dla określenie Boga – Elohim, i użyty jest trzy razy, raz w liczbie pojedynczej, dwa razy – liczbie mnogiej. Ciekawostka – nie pokrywa się to z tłumaczeniem, gdyż liczba wyrazu Bóg jest często używana zupełnie inaczej, niż w języku polskim.

Bóg [Elohim – liczba mnoga] powstaje w zgromadzeniu bogów [El – liczba pojedyńcza)], pośrodku bogów [Elohim] sąd odbywa (Ps 82:1)

Tylko w ostatnim przypadku liczby w języku hebrajskim i polskim się pokrywają. Elohim, oprócz zwykłej liczby mnogiej, używany jest również jako tak zwana liczba mnoga majestatyczna – i w języku polskim istniały podobne konstrukcje, przykładowo mówiło się „wasza [a nie – twoja] królewska mość”.

Psalm 82 jest o „sędziach”, choć tłumaczenie to jest mylące. Rola sędziów była głównie militarna; być może lepsze byłoby tłumaczenie „generałowie”, a nie „sędziowie”.

Niemniej chodziło o zwykłych śmiertelników, którzy są o dziwo nazywani… bogami! Podejrzewam, że w średniowieczu za samo studiowanie tego tekstu spalono by mnie na stosie 😀

To wygląda na bluźnierstwo do kwadratu!

Ale komuż to autor tego Psalmu wkłada w usta to bluźnierstwo?

Samemu Bogu.

To Bóg nazywa ludzi bogiem/bogami!

Wydaje mi się, że Jezus chce uciąć dywagacje na termat tytułów, i to nie przynoszące nikomu pożytku spory o słowa… Wszak to ludzie nadają słowom znaczenie, i rozumiemy słowa w oparciu o nasze doświadczenia i wiedzę, które przecież są inne dla każdego człowieka… kłótnia o to, które słowo to bluźnierstwo, a które nie, nie ma zatem sensu.

Nawet termin „bluźnierstwo” jest rozumiany przez każdego inaczej. Jeżeli jednak Jezus nigdzie żadnego bluźnierstwa nie potępił, proponuję iść Jego przykładem.

Idźmy nieco dalej w tym zwariowanym rozumowaniu. Postawię pozornie głupie pytanie.

Czy dzieci są ludźmi?

To jest pytanie retoryczne, ale stojąca za nim idea jest, jak sądzę, warta przemyślenia.

Człowiek czterdziestoletni, z doktoratem, zdobytym Mount Everestem, honorowy krwiodawca, znający biegle pięc języków ma dziecko, które na początku nie potrafi nawet mówić… Nikt jednak nie kwestionuje, że owe dziecko jakościowo jest gorsze od swojego rodzica.

Nikt o zdrowych zmysłach i choćby pobieżnej wiedzy o świecie nie kwestionuje, że jakość lub natura człowieka zależy od jego umiejętności, stanu zdrowia czy koloru skóry.

Czyż nie jest nieco dziwne, iż religia maluje obraz człowieka jako kogoś o charakterze zupełnie odmienym od charakteru jego Ojca w Niebie, jego Stwórcy?

Dziecko człowieka jest człowiekiem, nie jakąś jego podłą karykaturą.

Dlaczego zatem religia tak źle traktuje człowieka?

Jeżeli nie wiadomo, o co chodzi, chodzi o pieniądze.

Religia uczy, że jesteśmy nic nie warci, grzeszni i wstrętni, i zasługujemy na najgorsze czeluście piekła, i jedyna szansa na ratunek tkwi w posłuszeństwie religijnym nakazom i zakazom.

Są one oczywiście często zawiłe, sprzeczne ze sobą lub nawet niemożliwe do realizacji… Nie o to chodzi przecież, by człowiek przyszedł raz i dowiedział się wszystkiego. Ważne, żeby przychodził co niedziela i rzucał na tacę.

Która wersja wydaje ci się bardziej logiczna?

  1. Bóg jest miłością, i naszym Stwórcą i Ojcem, więc jesteśmy brudni, grzeszni, niegodni nawet Jego spojrzenia.
  2. Bóg jest miłością, więc i my też nią jesteśmy.

     

Większość ludzi religijnych zindetyfikuje się z pierwszą odpowiedzią. I zmiana takiego myślenia jest… tu szukam odpowiedniego słowa nie jest łatwe… bo zwykłe „trudna” jest zbyt banalna… niezwykle, piekielnie, ogromnie trudna.

Wszyscy wychowywani w religii, zwłaszcza ci jej oddani i wierni, mają coś w rodzaju PTSD (zespół stresu pourazowego). Jeżeli od dziecka wmawia ci się, że jesteś zły i grzeszny, będzie to wyryte w twojej świadomości bardzo, bardzo głęboko. Podobnie jak dzieci rodziców często nazywane głupimi bardzo rzadko odnoszą sukcesy naukowe.

Znasz książkę Roberta Fulghuma „Wszystkiego, co naprawdę muszę wiedzieć, dowiedziałem się w przedszkolu„?

Jej tytuł zawiera w sobie prawdę, do której psychologia rozwojowa doszła dopiero w ostatnich latach:

Światopogląd człowieka kształtuje się w pierwszych… sześciu – siedmiu latach życia.

Oczywiście, jako że dziecku brakuje umiejętności myślenia abstrakcyjnego, niewiele jest dogłębnie rozumiane, niemniej dziecko ma już utrwalone zarówno w świadomości jak i podświadomości kwestie takie jak „czy ludzie są dobrzy czy źli?”, „czy ten świat jest mi przyjazny czy nie?” – no i najważniejsze, „czy ja jestem dobry czy zły?”.

 

Nawet kiedy po latach człowiek odrzuci krzywdzące go religijne dogmaty, mogą one być tak głęboko wyryte w umyśle, iż niezbędna będzie pomoc, przykładowo w postaci terapii lub hipnozy, jednak pierwszym krokiem jest uświadomienie sobie, iż jako dzieci Boga jesteśmy Mu podobni!

Nie tylko kochani, nie tylko akceptowani, ale właśnie DO NIEGO POPOBNI, tak samo jak dzieci podobne są do rodziców!

Człowiek, owszem, zdolny jest do czynienia ogromnego zła, paradoksalnie jednak bardzo często do tego przyczynia się bardzo właśnie religia – jeśli od kołyski wmawia się nam, że jesteśmy brudni, grzeszni i źli… czyż nie będziemy się właśnie tak zachowywać?

W Nim bowiem wybrał nas przez założeniem świata, abyśmy byli święci i nieskalani przed Jego obliczem.(Ef 1:4)

Jesteśmy święci i nieskalani nie z powodu tego, co robimy lub czego nie robimy – inaczej ten status tracilibyśmy i odzyskiwali co chwila, w zależności od tego, co własnie zrobiliśmy lub pomyśleliśmy, a przecież jest to niedorzecznością! Jesteśmy święci i nieskalani, gdyż jesteśmy dziećmi Boga!

 

ostatnia edycja – 26 maja 2022

Syn marnotrawny

 Powiedział też: Pewien człowiek miał dwóch synów. Młodszy z nich rzekł do ojca: Ojcze, daj mi część majątku, która na mnie przypada. Podzielił więc majątek między nich.” (Łk 15:11nn)

Kocham biblijną precyzję!

Żadne słowo nie jest w niej  przypadkowe, żadna historia nie jest pozbawiona głębszego znaczenia, ba – nie jednego, ale wielu! Niemal każdy fragment Biblii może być studiowany wielokrotnie i za każdym razem można odkryć coś nowego!

Historie biblijne mają  wiele poziomów – stu ludzi siadających do czytania tych samych stronic biblijnych może odczytać sto różnych przesłań, i żadne z nich nie będzie lepsze ani gorsze od innego.

Poza tymi poziomami, nazwałbym je, „zwykłymi”, istnieją jeszcze poziomy mistyczne, niemożliwe do logicznego wytłumaczenia… no, ale do rzeczy!

Jedną z najbardziej niesamowitych historii biblijnych była dla mnie od zawsze Przypowieść o synu marnotrawnym (POSM).

Co jakiś czas odkrywałem jej nowe „poziomy”. Początkowo rozumiałem tylko tyle, że ta historia pokazuje, iż Bóg wybaczy każdemu człowiekowi, który się do Niego nawróci. Później zrozumiałem, m.in. dzięki jednej z książek – bodajże Johna MacArthura – że jeżeli ojciec z tej opowieści ma być obrazem Boga, to… Bóg kocha nas o wiele mocniej, niż się w kościołach mówi. Przynajmniej w tych kościołach, do których chodziłem.

Ojciec biegnie na spotkanie syna (Łk 15:20b), choć w tamtych czasach publiczne bieganie uważane było za faux pas, i generalnie  biegali tylko niewolnicy!

Tutaj chciałbym jednak skupić się na innych szczegółach – trzech drobnych szczegółach, które pomogły mi odmienić sposób, w jaki widzę Boga.

SZCZEGÓŁ I
„nie potrzebuję twoich przeprosin”

„A syn rzekł do niego: Ojcze, zgrzeszyłem przeciw Bogu i względem ciebie, już nie jestem godzien nazywać się twoim synem. Lecz ojciec rzekł do swoich sług: Przynieście szybko najlepszą szatę i ubierzcie go; dajcie mu też pierścień na rękę i sandały na nogi.” (Łk 15:21n)

Syn przygotował sobie mowę błagalną. Wszyscy możemy się łatwo z tym zidentyfikować, nie raz zapewne układaliśmy w myślach tekst przeprosin w stosunku do kogoś, kogo skrzywdziliśmy.

Jeżeli nawaliliśmy czymś ciężkiego kalibru (a taka jest właśnie opisywana w omawianej przypowieści), proces przeprosin wygląda na ogół tak:

  1. Osoba A krzywdzi osobę B
  2. B obraża się na A
  3. A przeprasza B
  4. B czuje się zbyt zraniona, by wybaczyć, i nie chce słuchać
  5. Po jakimś czasie A powtarza przeprosiny (i czasami punkty 3 do 5 powtarzają się wielokrotnie, nierzadko na przestrzeni lat)
  6. B oficjalnie wybacza A, choć ma jeszcze zadrę w sercu i traktuje relację z rezerwą (to też może trwać lata)
  7. B z serca wybacza A, nie pamięta krzywdy i relacja jest taka sama, jak gdyby A nigdy B nie skrzywdziło (a to się może nigdy nie wydarzyć, niestety)

I tak to wygląda między ludźmi.

Co mnie pewnego dnia uderzyło w POSM to fakt, iż tak naprawdę punkty 2-7 są tu zupełnie pominięte.

„Syn rzekł do niego”… Ojciec w ogóle nie słucha przeprosin. Przerywa synowi. Syn sobie układa przemowę i postanawia na jej zakończenie prosić ojca, by chociaż pozwolił mu pracować dla niego na takich samych zasadach, jak inni pracownicy. Ale ojciec nie daje mu skończyć.

Ne odpowiada, nie słucha, tylko krzyczy do służących „przynieście mu coś do ubrania, jakieś buty!”.

Jego serce wypełnia radość!!!

Religijny Bóg by powiedział „oj, zgrzeszyłeś, teraz będziesz jakiś czas pracować w pocie czoła… dam ci kilka chorób, pocierpisz tu, na ziemi, później jeszcze wsadzę cię na pięć milionów lat do czyśćca, i jak odpracujesz swoje winy, przyjmę cię z powrotem”.

Ale nie.

Boże serce wypełnia radość, kiedy nas widzi, kiedy się do niego zwracamy, cokolwiek byśmy robili! Nie pamięta dawnych problemów!

A grzechów ich oraz ich nieprawości więcej już wspominać nie będę (Hbr 10:17)

SZCZEGÓŁ II
„wszystko moje do ciebie należy” (Łk 15:31)

Nie sądzę, że te słowa, ani zresztą żadne inne słowa w Biblii, pozbawione są głębszego znaczenia!

Dzisiejszą kulturę krajów wyżej cywilizowanych nazwałbym „kulturą braku”. Wmawia się ludziom, że wszystkiego im brakuje. Odpowiedzialne są za to głównie agresywne kampanie reklamowe, bo przecież nikt nie będzie przekonany do zakupu czegoś, jeśli nie wyda mu się, iż tego czegoś nie potrzebuje.

Jeśli czegoś potrzebuję, to znaczy że w tej chwili mi tego brakuje.

Zatraciliśmy chyba zupełnie różnicę znaczenia słów „chcę” i „potrzebuję”.

Potrzebuję samochód, by jeździć do pracy. Nie byle jaki, bo się może zepsuć. Nie taki poobijany czy podrapany, bo sąsiedzi będą się śmiali. Nie najtańszy, bo nie będę mógł nim szpanować. Nie starszy niż 5 lat, bo dzieci się będą mnie wstydzić, gdy je będę odbierać ze szkoły.

A praca jest 5 minut piechotą od domu. Potrzebuję nóg. A samochód – chcę.

Wmawia się nam, że potrzebujemy samochodów, zegarków, markowych ubrań, wakacji w ciepłych krajach, wyszukanych potraw i wszystkiego podstawianego pod nos, byśmy nie musieli w ogóle wstawać z łóżka.

Tę kulturę braku, oprócz reklam, głosi także religia. Kościoły nauczyły się, że najlepiej przyciągną do siebie ludzi, jeśli im wmówią, że brakuje im wielu rzeczy, które Kościoły te rzekomo pomogą nam zdobyć.

Brakuje nam Bożego przebaczenia, Bożej łaski, miłości. Jesteśmy sami wybrakowani, brakuje nam dobrych uczynków, czystego serca, miłości bliźniego.

Bóg ci mówi – to nieprawda. Wszystko, co moje jest, jest i twoje. Jeślibyś czegoś potrzebował, to znaczyłoby to że jestem albo niekochającym Ojcem, albo słabym Ojcem.

A jestem i doskonały i nieskończenie kochający.

Ani śmierć, ani życie, ani aniołowie, ani Zwierzchności, ani rzeczy teraźniejsze, ani przyszłe, ani moce, ani co wysokie, ani co głębokie, ani jakiekolwiek inne stworzenie nie zdoła nas odłączyć od miłości Boga, która jest w Chrystusie Jezusie, Panu naszym (Rz 8:38n)

 

SZCZEGÓŁ III
jesteś godzien!

„już nie jestem godzien nazywać się twoim synem” (Łk 15:19a)

„będziemy ucztować i bawić się, ponieważ ten mój syn…” (Łk 15:23b-24a)

Moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina…

Panie, nie jestem godzien, abyś przyszedł do mnie…

To dwa fragmenty powtarzane są w różnych językach setki milionów razy w kościołach na całym świecie każdego dnia.

Uczy się ludzi że są wstrętnymi robalami, i że najbardziej logiczną rzeczą jest ich rozdeptanie przez Boga, przy czym Bóg jednak w swojej nieskończonej dobroci postanowił tej części, która spełni dość trudne warunki, nie rozdeptywać.

Bóg Ojciec z POSM jednak jest inny. Nawet nie komentuje słów syna „nie jestem godzien nazywać się twoim synem” – gdyż są takie niedorzeczne – syn jest synem i zawsze będzie godzien nazywać się synem, i nic tego nie zmieni! Prawnie rzecz biorąc nawet na ziemi synostwa nie można się zrzec… można przestać być czyimś mężem lub żoną, można zrzec się obywatelstwa danego kraju, ale nigdy nie przestaję się być dzieckiem swoich rodziców!

Jakże więc doskonały Bóg mógłby przestać nazywać swoje dzieci dziećmi? Jakby mógł odwrócić się od nich, zapomnieć o nich, wrzucić do jakiegoś piekła i męczyć nie słuchając ich próśb o pomoc i ocalenie?

Tylko religijny bożek jest zdolny do takich rzeczy. Ale on nie istnieje.

Bóg, który istnieje, to Bóg którego opowiedział nam Jezus. Bóg, który zsyła deszcz na wszystkich spragnionych niezależnie od ich religii, wykształcenia, koloru skóry czy ilości popełnionych przewinień.

[Bóg] sprawia, że słońce Jego wschodzi nad złymi i nad dobrymi, i On zsyła deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych (Mt 5:45b)

***

POSM ma o wiele więcej wątków. Fascynującą jest też między innymi postawa drugiego syna. Do niego też później wychodzi ojciec, choć według tamtejszych zwyczajów było te też zaskakujące. Ale to temat na inny artykuł, a o całej PoSM można napisać wiele książek.

Co zresztą uczyniono.

Bóg jest miłującym Ojcem. Miłość to przeciwieństwo strachu. Bóg jest zatem ostatnią Osobą na świecie, której masz się bać.

Uśmiechnij się! Z Ręki Miłości nie grozi ci nic złego!

Myliłem się

Czucie i wiara silniej mówią do mnie
niż mędrca szkiełko i oko
(Adam Mickiewicz)

Od dziecka (naprawdę – miałem tak z 6-7 lat, gdy zacząłem), zajmuję się programowaniem komputerowym, jest mi ta dziedzina zatem bardzo bliska i volens nolens próbuję ją stosować do wszystkich dziedzin życia.

Na ogół to ma sens!

Najważniejszym procesem programowania jest oczywiście pomysł na program – w następnej kolejnosci zaś rozdzielenie wszystkich czynności, które komputer ma wykonać, na najdrobniejsze kroki. Pozostaje tylko zapisać te wszystkie kroki w kodzie komputerowym, ale to tak naprawdę już jest najprostsze.

Próbowalem bezwiednie zastosować ten modus operandi do wszystkich dziedzin mojego życia, łącznie z czytaniem i interpretacją Biblii, ale nie wziąłem jednej rzeczy pod uwagę.

Zgodnie z powszechnie przyjętymi zasadami egzegezy biblijnej, aby poprawnie zinterpretować Biblię, należy upewnić się, że poprawnie tłumaczony jest tekst oryginalny, następnie należy poznać kontekst kulturowy, w którym badany fragment Biblii był pisany.

Zakładałem, że to wystarczy.

Myliłem się.

Wydawało by się, że 2+2 zawsze wynosi 4, przynajmniej tak by odpowiedziała miażdząca większość ludzi.

Nie wszyscy jednak.

Matematyk trzeźwo spyta, w którym systemie liczymy, no bo przykładowo w dziesiętnym 2+2=4, ale w trójkowym – 2+2 = 11.

Większość ludzi nigdy nie wpadłaby na to, że można to równanie zapisać w systemie trójkowym. System liczbowy był tutaj „szczegółem„, o którym mało kto by pomyślał.

Otóż przy czytaniu Biblii też wartałoby wziąć pod uwagę pewien „szczegół„, o którym niemal nikt nie myśli.

Ten szczegół to…

MISTYCYZM

Długo nie lubiałem tego słowa. Kojarzyło mi ono się z jakimś nudnym, ascetycznym życiem, gdzie jedynym ciekawym, aczkolwiek niespecjalnie przyjemnym, aspektem – byłyby jakieś paranoidalne wizje.

To tylko jednak były moje skojarzenia. Mistyka możemy naprędce zdefiniować jako człowieka, który oprócz analizowania tak zwanych twardych faktów – czyli faktów, które można w sposób powtarzalny walidować – analizuje również informacje ze świata duchowego. Informacje te otrzymuje na różne sposoby – poprzez intuicję, przekazy z „innych światów”, wróżby i tak dalej.

Sposobów „uprawiania” mistycyzmu jest mnóstwo, jednak mistycy różnych gałęzi duchowych, religijnych i filozoficznych są właściwie zgodni w jednym:

Aby móc rozumieć, czy chociażby słyszeć, przekazy mistyczne, należy w jakimś stopniu oddzielić się od tego świata.

Modlitwy, medytacja, poszczenie, szukanie odpowiedzi w snach, zażywanie substancji psychodelicznych – to wszystko w jakimś stopniu otwiera (dokładniej – może otworzyć) nam umysł na informacje, których normalnie albo byśmy nie byli w stanie zrozumieć, albo nawet dojrzeć.

Część tych praktyk albo może nawet wszystkie, były udziałem…

każdego pisarza biblijnego.

Wcześniej myślałem, iż mając dostęp do ogromnej ilości informacji i narzędzi takich jak programy biblijne z ogromną ilością tłumaczeń, tłumaczenia interlinearne, słowniki biblijne i ogólnie nieskończoną niemal, codziennie rosnącą skarbnicą internetowej wiedzy, no więc że mając dostęp do tych informacji, pokonam bez problemu przepaść dzielącą świat pisarzy biblijnych od mojego świata.

Myliłem się.

Wiele aspektów, owszem, mogę pokonać, ale nie wszystkie.
Pozostaje drobny szczegół. Tak drobny jak we wspomnianym wyżej przykładzie – zaznaczenie, w którym systemie liczę.

Możemy stworzyć sporo równań, które będą poprawne w obu systemach. 1+1=2, 2*1=2, 1+0=1, 2:1=2.

I tak wiele prawd biblijnych może być doskonale zrozumiana przez ludzi nie mających nic wspólnego z mistycyzmem.

Nie wszystkie jednak.

Moja perspektywa zmieniła się diametralnie właśnie po tym, jak sam przeżyłem pewne doświadczenie mistyczne. Jedno z zagadnień biblijnych, w którym do tej pory mi coś do końca logicznie nie pasowało… stało się jasne.

Nie trzeba świetnie rozumieć Biblii, by na tym świecie być szczęśliwym. Ale jeśli chcesz ją zrozumieć – zwłaszcza, jeśli w zrozumienie pewnych jej fragmentów włożyłeś dużo pracy intelektualnej i wciąż nie są onedla ciebie jasne – gorąco zachęcam do praktyk, które nas troszkę przybliżą do stanu ducha jej autorów.

Myliłem się zatem, myśląc, że wystarczy odpowiednia ilość „mocy obliczeniowej”, czyli analizy faktów.

A czy dzisiaj się mylę? Ależ jest to jak najbardziej możliwe, wszak jedynym poglądem, którego nie kwestionuję, jest ten, że kwestionuję je wszystkie!

We wstępie zacytowałem Mickiewicza – abym jednak w pełni mógł się pod jego cytatem podpisać, musiałbym go nieco zmienić, jako że czucie i wiara nie stanowią dla mnie zaprzeczenia naukowego podejścia do spraw – a jedynie je rozszerzają:

Czucie i wiara więcej mówią do mnie
Niż mędrca samo szkiełko i oko
(Adam Niemickiewicz)

 

Ostatnia edycja – 13. stycznia 2022